Aort Anevrizması
Aort Anevrizması
Aort nedir?
Aort vücuttaki en büyük atardamarın ya da vücuttaki en büyük damarının adıdır. Kalpten temiz kanın bütün vücuda dağılmasını sağlayan aort kapağından sonraki büyük atar damara aort damarı denir. Bu vesileyle kan önce kalbi besledikten sonra aorta yoluyla baş, kollar, gövde ve bacaklar olmak üzere bütün vücuda temiz kan kalp tarafından pompalanır. Kanı bir su tesisatların olarak düşünürsek bütün şehre suyu veren ana borudur.
Aort anevrizması nedenleri ve risk faktörleri
Anevrizma bir organın ya da bir damarın ya da bir yapının genel anlamda mevcut çapını %50’den fazla artması anlamına gelir. Elimizde 4 santimlik bir boru varsa bunun çapı 6 santimi geçtiği andan itibaren biz buna anevrizma adını veririz. Aortunda kalpten vücuda giden büyük damar olduğunu düşünürsek onun çapında %50’den fazla bir artış da karşılaştığımız zaman aort anevrizması var anlamına gelir.
Aort anevrizması belirtileri nelerdir?
Aslında semptomlar birbirine karışır bir baş ağrısının sebebi birden fazla hastalık olabildiği gibi aort anevrizmasından dolayı oluşan semptomlar da beraberinde ya da bundan bağımsız birden fazla hastalıktan dolayı gelişebilir. Eğer anevrizma karındaysa yani batın içersinde ise bu sefer karnınızda ilgili batınla ilgili şikayetlerle gelebilirsiniz ama göğüs içersinde ise farklı şikayetlerle gelebilirsiniz. Özellikle sıklık olarak karın içerisinde aort anevrizması daha sık karşımıza gelip daha çok cerrahi uyguladığımız hastalıklardandır bu daha çok karnında bomba taşıyor diye meşhur olmuş bir hastalıktır. Karın içersinde Aort damarı geçerken bir balonlaşma olur ve bu balonlaşma giderek artar içersinde pıhtı olur genişleme devam eder bu arada bazı şikayetler yapar.
Bu şikayetler nelerdir?
Özellikle mide bağırsak sistemi ile ilgili şikayetler,kabızlık, karın ağrısı, hazımsızlık, mideyle ilgili şikayetler çok çok nadiren kanamayla gelebilirsiniz.
Özellikte karında rahatsızlık hissi, şişkinlik, hazımsızlık, kabızlık özellikle ileri yaşta hipertansiyonu olan bir hastada kabızlık olduğunda bunu düşünmek lazım.
Tabi bunun bir dolu sebebi olabilir kabızlık dendiği zaman ya da karın ağrısı ve şişlik dendiği zaman o kadar çok hastalık olabilirki ama onlardan bir tanesi de aort anevrizmasıdır ve organizması ölümcül bir hastalıktır. Eğer patlarsa, yırtılırsa yüksek riskli hayati tehlike oluşturur o nedenle diğerlerine göre atlanmaması gereken araştırılması gereken bir durumdur.
Aort yırtılması belirtileri nelerdir?
Aort damarı yırtılması içinden su geçen en büyük borunun patlaması ile eşdeğerdir. Yüksek basınçlı kan çok şiddetli bir şekilde damar dışına çıkacaktır. Tabi bu alanda bulunduğu bölgede kan göllenmesi genel olarak vücutta da kan kaybı anlamına gelir. Böyle bir durumda eğer yırtılma büyükse vücut onu hemen kapatmaya çalışır ama yine de başarılı olamayabilir ve ani tansiyon düşmesi, baygınlık, bayılmaylada yırtıldığı bölgedeki yakın organlarda bası ve ona bağlı şikayetlerle karşımıza gelirsiniz.
Birden bire karnında ağrı, birden bire karnında şişme ve bununla beraber tabi bu ağrı ve şişkinlik öyle hafif derecede değil çok şiddetli olur çünkü çok yüksek basınçta kan damardan dışarıya çıkmaktadır. Bu kurşunla ya da bıçakla yaralanma ile eşdeğer bir durumdur.
Aort anevrizması tanısı nasıl konulur?
Genellikle başka amaçla yapılan ya da rutin bir muayene sırasında aort anevrizmasını keşfededilebilir. Örneğin, abdominal aort anevrizması sıklıkla başka bir nedenle yapılan batın ultrason muayenesi sırasında saptanır. Steteskopla dinleme sırasında damar duvarında kanın oluşturduğu akış sesleri duyulabilir.
Göğüs bölgesindeki bir aort anevrizması da genellikle başka amaçla çekilen göğüs grafisinde tesadüfen keşfedilir. Daha doğru bir sonuç kalp ekosu yapılarak elde edilir. Bu incele ile aortun diğer bölümleri de açıkça görülebilir.
Aort anevrizmasının boyutu ve şiddeti ile ilgili ayrıntılı veriler bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ya da anjiyografi ile elde edilebilir.
Aort anevrizması tedavisi nasıl yapılır?
Tedavi anevrizmanın büyüklüğüne göre değişiklik gösterir. Herhangi bir belirti vermeyen küçük çaplı anevrizmalar belli aralıklarla takip edilir. Hipertansiyon hastalarında kan basıncı değerleri tedaviyle normal sınırlarda tutulur. Karın bölgesinde 6, göğüs bölgesinde ise 5,5 santimetrenin üzerindeki anevrizmalar cerrahi yolla tedavi edilir. Genişlemiş damar bölgesi ameliyatla çıkarılır ve yerine stent yerleştirilir.
Peki biz Aort Anevrizmasından neden korkuyoruz?
Normalde bir genişleme her zaman anevrizma anlamına gelir mi?
Aslında anevrizma bize ilerde yakın ya da uzak gelecekte bu damarın daha da genişleyebileceğini altta yatan bir sebep varsa onu yok etmek gerektiğini ya da müdahale etmek gerektiğini uyandırır. Örnek verirsek aorta biliyoruz kalpten çıkan kısmı, göğüste giden kısmı, kanın içinde seyreden kısmı, bacaklarda ve kollarda seyreden dallarını ayrılır. Bunun herhangi bir yerinde anevrizma olabilir teorik olarak pratik olarak da bu mümkün. Aorta dediğimiz yani kalpten çıktıktan sonra bacaklara kadar giden uzun mesafede genişlemeler herhangi bir noktada olabilir ve bu olduğu noktaya göre ve şekline göre biz acaba altta yatan sebep şu mudur yoksa başka bir sebep var mıdır diye araştırmaya gideriz o nedenle anevrizma tanısı olan bir hastada sebebe yönelik araştırma ve takip önemlidir.